TEMBELLİK SEBEBLERİ
Muhakkak tembellik çok balgam
ve rutubetten ortaya çıkar. Balgamı azaltmanın yolu yemeği azaltmaktır.
Denildiki: yetmiş Peygamber
(aleyhisselam) unutmanın çoklu-ğunun, balgamın çokluğundan olduğuna ittifak
ettiler. Balgamın çokluğu çok su içmektendir. Çok su içmek, çok yemektendir.
Kuru ekmek balgamı keser, aynı
şekilde aç iken kuru üzüm ye-mekte balgamı keser. Kuru üzümden çok yememeli ki,
kişi su içmeye ihtiyaç duymasın ve balgam ziyade olmasın.
<<Denildiki,
kim kuru ekmekle kuru üzüm yerse doktora ihtiyaç duymaz. >>
Misvak balgamı azaltır, hıfzı
ve fesahatı arttırır, zira misvak sünnet-i seniyyedir. Namazın ve Kur'an
okumanın sevabını arttırır.
<<Misvakla
alınan abdestle kılınan iki rekat namaz, dörtyüz rekata denktir.[1] Başka bir
rivayette, yetmiş beş rekattan daha efdal-dir.
Misvak, Kur’an
okuyanın ağzından çirkin kokuları giderdiğin-den okumak sevabını da artırır. >>
Aynı şekilde kusmak balgamı ve
rutubeti azaltır.
<<Balgam
dimağdan göze inerse ağrılara sebeb olur. Eğer boğaza inerse ağrı ve hastalık
meydana gelir. >>
Yemeği azaltmanın faidesi
sıhhat, iffet ve (din kardeşini kendi yerine) tercihtir.
<<Hastalığın ekserisi
çok yemekten dolayıdır, özellikle ikinci yemek evvelkinin hazmedilmesinden önce
yenirse veya yarım saat geçmeden üzerine su içilirse veya yemekten iki saat öncesine
kadar su içilirse hastalığa sebe olur.
Yemeğin azaltılması şehveti
kırar, böylece harama düşmek-ten, zinadan, kötü fiil işlemekten korunur.
Az yemanin ayrı bir faidesi de
kardeşine ikram etmektir.
Bu hususta Allahu Teala şöyle
buyurdu:
“Daha
önceden Medine'yi yurt edinmiş ve gönüllerine imanı yerleştirmiş olan kimseler
(ensar), kendilerine hicret edip gelenleri (muhacirleri) severler ve onlara
verilenlerden dolayı içlerinde bir rahatsızlık hissetmezler. Kendileri zaruret
içinde bulunsalar bile onları kendilerine tercih ederler. Kim nefsinin
cimriliğinden koru nursa, işte onlar kurtuluşa erenlerdir.”[2]
Daha evvel Medine’ye yerleşmiş olup imanı
gönüllerine yer-leştiren ensarı kiram, kendilerine gelen muhacirleri severler.
Ayette evvel ensar zikredildi, çünkü bunlar evvela Allah’ın celalini ve
keremini sevdiler. Resulullahı sevgi ile karşıladılar.
Muhacirlere verilen ganimetlerden dolayı
ensarın gönlünde hiçbir sıkıntı olmazdı. Onları kendi nefislerine tercih
ederlerdi. İsterse kendilerinin ganimetlere ihtiyaçları fazla olsa bile.
Her kim nefsinin cimriliğinden kurtarırsa
işte bunlar yüksek matluba ve yüce maksada ulaşmışlardır. Sanki bunlardan
gayrısı kurtulmuş değillerdir.
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve sellem)
buyurdu “Cömertlik cennette ağaçtır. Cimrilik te cehennemde bir ağaçtır.”>>
Çok yemenin kötülenmesi
hakkında dendi ki:
Yemekten dolayı kişinin şaki
olması ardır, sonra yine ardır, sonra yine ardır.
<<Çok
yemek, lezzetli yemek şehvetin artmasına ve kişiye galip gelmesine sebebtir. Bu
durum onu haramları işlemeye ve emirleri terk etmeye sevk eder. Böylece yüzünü
kızartacak ve karartacak işler yapar. >>
قَالَ رَسُولُ اللهِ r ثَلاَثَةُ نَفَرٍ يُبْغِضُهُمُ اللهُ تَعَالَى مِنْ
غَيْرِ جُرْمٍ َاْلاَكُولُ وَ الْبَخِيلُ وَالْمُتَكَبِّرُ
Peygamber sallallahu aleyhi ve
sellem’den rivayet olundu ki: “Günahı olmadığı halde üç kişiye Allah'u Teala
bu’z eder: çok yiyen, cimri, kibirli.”
Çok yemenin zararını düşünmek te,
yemeği azaltmanın yolu-dur. Bu (zarar) hastalık yapması ve tabiatın tembelleşmesidir.
Denildiki: << اَلْبِطْنَةُ
تُذْهِبُ الْفِطْنَةَ>>
Mideyi şişirmek zekayı
giderir.
Doktor Calinus’tan hikaye
edildiki kendisi dedi:
“Narın tamamı faidelidir.
Balığın tamamı zararlıdır. Balığın azı, narın çoğundan daha hayırlıdır.”
<<Nar’ın
bütün cüzlerinde faidelidir. Balığın bütün cüzlerini yemek zararlıdır. Az kere
balık yemek, çok kere nar yemekten faidelidir. Zaten nar belli vakitte
bulunur, balık ise ekser vakitlerde değişik nevileri bulunur.
Musa aleyhisselamın seferindeki azığı da balık
idi. Mahşer yerinde mü’minlerin ilk yiyeceği balık havyarıdır. İlk içeceği
Kevser şarabıdır. Rabbim cümlemize nasibe etsin. Amin! >>
Çok yemekte (ayrıca) malı
telef etmek vardır. Doyduktan sonra yemek sırf zarardır, ahiret yurdunda bu
sebepla azabı hak eder.
<<Mülteka
isimli fıkıh kitabının kerahiye bölümünde yemek yemenin kısımları bahsinde
zikredildiğine göre doyduktan sonra mideye indirilen lokmalar çöpe atılmış
gibidir, zira midede bozulup hazmedilmeye başlanan yemekler artık necis
sayılır. İçine konan diğerleri de onlar gibi olur.
Ancak
ibadete kuvvet niyeti ile yenmesinde caiz olduğu görüşü tercih
edilmiştir.>>
Çok yiyenler (kamillerin)
kalbinde bu’z olunur. Az yemenin yo-lu: yağlı yemeli, yemekte evvela hoşuna gideni,
iştahı çektiğini ye-meli.
<<Yağlı
yerse çabık doyar, az yemiş olur. Ayrıca önce lezzetli ve hoşuna gideni yerse,
doyunca yemeği bırakır. Fakat lezzetliyi geri bırakırsa, doyunca daha fazla
yemek ister. >>
Açlarla beraber yememeli,
ancak çok yemek hususunda sağ-lam bir maksadı varsa (o zaman doyduktan sonra
yiyebilir.) Oruç tutmaya, namaz kılmaya, zor amelleri işlemeye kuvvet bulması
gibi, bu durumda çok yemesi o kişiye caizdir.
<<İbadetlerin
yapılması sahih maksattır. Oruç, ayakta namaz kılmak, hac yolculuğu ve cihad
gibi.
Rivayet
edildiki kafir kırallardan biri, müslümanlara çok çeşitli yemekler yedirmiş ki
hasta olsunlar. Daha sonra araştırmış, bir de görmüşlerki müslümanlar yemekten
sonra namaz kılıyorlar. Anla-mışlarki namaz, fazla yemeğin zararını gideriyor.
>>
< Önceki | Sonraki > |
---|