(1.nin devamın)Taşköprüzade şöyle yazmıştır:
"Ehl-i sünnet vel cemaatın kelam ilmindeki reisleri iki zattır. Bunlardan birisi Hanefi, diğeri Şafii'dir. Hanefi olanı, Ebu Mensur Matüridi, Şafii olanı ise Ebu'l Hasen el-Eşari'dir."
Bazı kitaplarda, Eşariyye mezhebi, Matüridiyye mezhebi diye yazılı ise de, bu kendi çalışmalarına verilen isimdir, ayrı mezhep değildir. Her ikisi de Ehl-i sünnet itikadını anlatmıştır. Aralarında ictihad farkları vardır. Bu ayrılıklar temelde ayrılık olmadığı için, ikisi de Ehl-i sünnettir.
Zebidi de şöyle demiştir:
"Ehl-i sünnet vel-cemaat ismi geçince, Eşariler ve Matüridiler kastedilir."
İmanda, itikadda tek mezhep vardır
Bu iki imamın ve hocalarının, amelde dört hak mezhep imamlarının ve onlara tâbi olanların; imanda, itikadda tek bir mezhebi vardır. Bu mezhep Ehl-i sünnet vel-cemaat mezhebidir. Çünkü İslamiyet, bütün insanlara yalnız bir tek imanı ve itikadı emretmektedir. Bu imanın esaslarını ve nasıl itikad edileceğini, bizzat Peygamber efendimiz tebliğ etmiştir. İnsanlara, kendilerini ve her şeyi yaratan Allahü teâlâyı haber veren Peygamberimiz, Allahü teâlâya, Onun yarattıklarına ve Onun emir ve yasaklarına imanın nasıl olacağını da bildirmiştir. Muhammed aleyhisselama ve Onun bildirdiklerine, temiz, dürüst ve hakiki bir iman, ancak Onun bildirdiğine tam ve hiç şüphesiz kabul edip inanmakla mümkün olur. Bu hususta çok az, kıl kadar da olsa bir ayrılığın, Ondan ayrılmak olacağı meydandadır. Böyle bir ayrılığa düşenlerin kendilerini haklı çıkarmak için öne sürecekleri dini, siyasi, beşeri, içtimai, fenni v.s. gibi sebeplerin hiçbir kıymeti yoktur. Çünkü İslamiyet her ne suret ve sebeple olursa olsun, imanda ve itikadda ayrılığa asla izin vermemekte, yasaklamaktadır.
Eshab-ı kiramın iman ve itikadda hiçbir ayrılıkları olmadı. Eshabdan olmayanlar ve daha sonraki asırlarda gelenler arasında ise zamanla imanda, itikadda bazı ayrılıklar ortaya çıkarıldı ve bid’at fırkalarının sayısı 72’ye ulaştı. Bu ayrılıkları çıkaranların ve bunların sözlerine inanarak bozuk düşüncelerini benimseyenlerin ileri sürdükleri sebepler çok çeşitli ve herbirine göre farklı olmakla beraber, esas sebepler; "Münafık ve başka dinden olanların çıkardıkları fitneler, Kur’an-ı kerimin müteşabih âyetlerini kendi anlayışlarına göre tevil etmeye kalkışmaları, eski Hind ve Yunan felsefesi ile Mecusi inançlarının İslamiyet’e sokulma çabaları, Eshab-ı kiramın maslahata (huzurun, dirliğin, iyiliğin teminine) ait konulardaki ictihad ayrılıklarını anlayamama ve bunları kendi nefsani arzularına, siyasi maksat ve ihtiraslarına perde veya alet etme, kısa zamanda çok geniş ülkelere yayılan İslamiyet’in henüz yeni müslüman olmuş büyük kitlelerce tam anlaşılmadan birtakım insanların eski din ve inançlarına ait bazı unsurları tamamen terk edememeleri ve bunları İslamiyet’ten sayma yanlışına düşmeleri" şeklinde özetlenebilir.
Ancak, İslam tarihinde görülen 72 sapık fırkanın ortak vasfı; siyasi ve dünyevi menfaat ve saiklerle ortaya çıkmış olmalarına rağmen, hemen hepsi Kur’an-ı kerimdeki muhkem ve bilhassa müteşabih âyet-i kerimeleri kendi akıllarına göre tefsir yoluna gitmişler, böylece felsefe yaparak ve bu âyetleri, iddiaları istikametinde tevil ederek kendilerine Kur’an-ı kerimden deliller bulduklarını ileri sürmüşlerdir.
Mesela, Kur’an-ı kerimde geçen, Allah’ın eli, yüzü vb. sıfatlarını gösteren ifadeleri, kendi düşüncelerine ve konuşma dilindeki manalarıyla kabul ederek, Allahü teâlâyı zatı ve sıfatlarıyla tecsim eden, yani cisim ve insan şeklinde düşünen bu sapık fırkalar, Kur’an-ı kerimin doğru manası olan murad-ı ilahiyi anlayamamışlar, doğrusunu anlatan Ehl-i sünnet âlimlerinin açıklamalarını kabul etmedikleri gibi, ayrıca onlara fikren ve fiilen saldırmışlardır.
İslamiyet’te (Selefiye mezhebi) diye bir şey yoktur
Selef-i salihinin yolunda bulunan müslümanlara (Ehl-i sünnet) denir. Ehl-i sünnet olmayıp, Ehl-i sünnet âlimlerinin nasslarda açık bildirilmemiş olan ahkamdaki ictihadlarını beğenmeyen ve bu manası açıkça anlaşılamayan nassları yanlış tevil ederek, anladıklarını Selef-i salihinin yolu olarak savunan sapıklara Selefiye denir. Bu bid’ati ortaya çıkaranların en meşhuru İbni Teymiye ve vehhabilerdir. Bunlar kendilerinin Eshab-ı kiram yolunda olduğunu savunuyor, Kur’an-ı kerimden ve hadis-i şeriflerden yanlış ve bozuk manalar çıkararak, Ehl-i sünnet olan hakiki müslümanları kötülüyorlar.
Hemen söyleyelim ki, Ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarında, Selefiye denilen bir isim ve Selefiye Mezhebi diye bir yazı yoktur. Bu isimler mezhepsizler tarafından sonradan uydurulmuş ve cahil din adamları tarafından, mezhepsizlerin kitapları Arabiden Türkçeye tercüme edilirken, Türkler arasında da yayılmaya başlamıştır.
Bunlara göre:
(Eşari ve Matüridi mezhepleri kurulmadan evvel bütün Sünnilerin tâbi oldukları mezhebe Selefiye adı verilmektedir. Bunlar Sahabe ve Tabiinin izinde yürümüşlerdir. Selefiye mezhebi Eshabın, Tabiinin ve Tebe-i tabiinin mezhebidir. Dört büyük imam bu mezhebe mensup idi. Selefiye mezhebini müdafaa için ilk eser, (Fıkh-ul-ekber) ismi ile imam-ı a’zam tarafından yazılmıştır. İmam-ı Gazali, (İlcam-ül avam-anil kelam) eserinde Selefiye mezhebinin esaslarını yedi olarak bildirmektedir. İmam-ı Gazalinin zuhuru ile müteahhirinin ilm-i kelamı başlar. İmam-ı Gazali, önce gelen kelamcıların mezheplerini ve İslam filozoflarının fikirlerini tetkik ettikten sonra, kelam ilminin metotlarında değişiklikler yaptı.
Felsefi düşünceleri, red maksadıyla kelama soktu. Razi ve Amidi, kelam ile felsefeyi mecz ederek bir ilim haline koydular. Beydavi ise, kelam ile felsefeyi birbirinden ayrılmaz hâle koydu. Müteahhirinin ilm-i kelamı Selefiye mezhebinin yayılmasına mani oldu. İbni Teymiye ve talebesi İbn-ül-Kayyım-il-cevziyye, Selefiye mezhebini ihyaya çalıştılar. Selefiye mezhebi sonradan ikiye ayrılmıştır:
Eski Selefiler, Allah’ın sıfatları ve müteşabih nassları hakkında tafsilata girmemişlerdir. Sonraki Selefiler bunlar hakkında tafsil cihetine ehemmiyet vermişlerdir. İbni Teymiye ve ibni Kayyım Cevziyye gibi sonraki Selefilerde bu hâl açık olarak görülmektedir. Eski ve yeni Selefilerin hepsine birden (Ehl-i sünneti hassa) denir. Ehl-i sünnet kelamcıları bazı nassları tevil etmişlerse de, Selefiye buna muhaliftir. Selefiye, Allah’ın yüzü ve gelmesi, insanların yüzüne ve gelmesine benzemez diyerek müşebbiheden ayrılmıştır) diyorlar.
CEVAP
Eşari ve Matüridi mezhepleri sonradan kurulmuş demek doğru değildir. Bu iki büyük imam, Selef-i salihinin bildirdikleri itikad, iman bilgilerini açıklamışlar, kısımlara bölmüşler, herkesin anlayabileceği bir şekilde yaymışlardır. İmam-ı Eşari, imam-ı Şafii’nin talebesi zincirinde bulunmaktadır. İmam-ı Matüridi de, imam-ı a’zam Ebu Hanife’nin talebeleri zincirinin büyük bir halkasıdır.
İmam-ı Eşari ve imam-ı Matüridi, hocalarının itikaddaki müşterek olan mezheplerinden dışarı çıkmamış, mezhep kurmamıştır. Bu ikisinin ve hocalarının ve dört mezhep imamının tek bir itikadı vardır. Bu da Ehl-i sünnet vel cemaat ismi ile meşhur olan itikad mezhebidir. Bu fırkada bulunanların itikadları, inanışları, Eshab-ı kiramın ve Tabiinin ve Tebe-i tabiinin inanışlarıdır. İmam-ı a’zam Ebu Hanife hazretlerinin yazdığı, Fıkh-ul-ekber kitabı, Ehl-i sünnet mezhebini müdafaa etmektedir. Bu kitapta ve imam-ı Gazali hazretlerinin, İlcam-ül-avam-anil-kelam kitabında Selefiye kelimesi yoktur. Bu iki kitap ve Fıkh-ul-ekber kitabının şerhleri arasında Kavl-ül-fasl kitabı, Ehl-i sünnet fırkasını bildirmekte ve bid’at fırkaları ile felsefecilere cevaplar vermektedir.
İmam-ı Gazali hazretleri, İlcam-ül-avam kitabında, (Bu kitapta itikaddaki fırkalardan, Selef mezhebinin hak olduğunu, bildireceğim. Bu mezhepten ayrılanların bid’at sahibi olduklarını anlatacağım. Selef mezhebi demek, Eshabın ve Tabiinin itikadları demektir. Bu mezhebin esasları yedidir) diyor. Görülüyor ki, İlcam kitabı, Selef mezhebinin yedi esasını yazmaktadır. Buna Selefiyenin yedi esası demek, kitabın yazısını değiştirmek ve imam-ı Gazali hazretlerine iftira etmek olmaktadır.
Ehl-i sünnet kitaplarının hepsinde, mesela, çok kıymetli fıkıh kitabı olan, Dürr-ül-muhtar’ın şahidlik kısmında, Selef ve Halef dedikten sonra; (Selef, Eshab-ı kiramın ve Tabiinin ismidir. Bunlara (Selef-i salihin) de denir. Halef de, Selef-i salihinden sonra gelen Ehl-i sünnet âlimlerine denir) yazılıdır.
İmam-ı Gazali ve imam-ı Razi ve tefsir âlimlerinin baş tacı olan imam-ı Beydavi hazretleri, hep Selef-i salihin mezhebinde idiler. Bunların zamanında türeyen bid’at fırkaları, ilmi kelama felsefeyi karıştırdılar. Hatta imanlarının esasını felsefe üzerine kurdular. Milel ve Nihal kitabında bu bozuk fırkaların inançları geniş anlatılmaktadır.
Bu üç imam, bu bozuk fırkalara karşı Ehl-i sünnet itikadını müdafaa ederken ve onların sapık fikirlerini çürütürken, onların felsefelerine de geniş cevaplar verdiler. Bu cevapları, Ehl-i sünnet mezhebine felsefeyi karıştırmak değildir. Bilakis kelam ilmini, kendisine karıştırılan felsefi düşüncelerden temizlemektir. Beydavi’de ve bunun şerhlerinin en kıymetlisi olan Şeyhzade tefsirinde hiçbir felsefi düşünce, hiçbir felsefi metot yoktur. Bu yüce imamlara felsefe yolunda idiler demek, çok çirkin iftiradır.
Ehl-i sünnet âlimlerine bu iftirayı ilk olarak, İbni Teymiye, Vasıta kitabında yazmıştır. İbni Teymiye’nin ve talebesi İbn-ül-Kayyım-ıl-cevziyye’nin Selefiye mezhebini ihyaya çalıştıklarını söylemek ise, hak yolda olanlar ile bâtıl yola sapmış olanların ayrıldığı mühim bir noktadır. Bu iki şahıstan evvel Selefiye mezhebi, hatta Selefiye kelimesi yok idi ki, bu ikisinin ihyaya çalıştığı söylenilebilsin. Bu ikisinden evvel yalnız ve tek hak itikad olarak (Ehl-i sünnet vel-cemaat) ismi verilmiş olan Selef-i salihinin mezhebi vardı. İbni Teymiye, bu hak mezhebi bozmuş, birçok bid’atler meydana çıkarmıştır. Şimdi mezhepsizlerin, dinde reformcuların, kitaplarının, sözlerinin, yanlış düşüncelerinin kaynağı, hep İbni Teymiye’nin bid’atleridir.
Bunlar, kendilerinin hak yolda olduklarına gençleri inandırmak için, korkunç bir hile ortaya çıkardılar. İbni Teymiye’nin bid’atlerini, yanlış fikirlerini haklı göstererek, gençleri onun yoluna sürüklemek için, Selef-i salihine Selefiye ismini verdiler. Selef-i salihinin halefleri olan İslam âlimlerine felsefe ve bid’at lekelerini bulaştırdılar. Bunları, Selefiye dedikleri uydurma isimden ayrılmakla suçladılar.
İbni Teymiye’yi Selefiyeyi yeniden canlandıran bir kahraman, bir müctehid olarak ortaya koydular. Halbuki, Selef-i salihinin halefleri olan Ehl-i sünnet âlimleri, zamanımıza kadar, hatta bugün bile, yazdıkları kitaplarında Selef-i salihinin mezhebi olan (Ehl-i sünnet) itikad bilgilerini savunmuşlar, ibni Teymiye’nin, Şevkani’nin ve benzerlerinin Selef-i salihinin yolundan ayrıldıklarını ve müslümanları felakete ve Cehenneme sürüklediklerini bildirmişlerdir.
Et-tevessül-ü-bin-Nebi ve bis-Salihin ve Ulema-ül-müslimin vel-muhalifun ve Şifa-üs-sikam ile bunun ön sözü olan Tathirul-füad min-denisil-itikad kitaplarını okuyanlar, yeni Selefiye denilen bu inanışları ortaya çıkaranların, müslümanları felakete götürdüklerini ve İslam dinini içeriden yıkmakta olduklarını çok iyi anlar.
Son günlerde, bazı ağızlardan Selefiye ismi işitilmeye başlandı. Her müslüman şunu iyi bilmelidir ki, İslamiyet’te Selefiye mezhebi diye bir şey yoktur. İslamiyet’te yalnız Selef-i salihin mezhebi vardır. Selef-i salihin, hadis-i şerif ile meth ve sena buyurulmuş olan, ilk iki asrın müslümanlarıdır. Üçüncü ve dördüncü asırlarda gelen İslam âlimlerine Halef-i sadıkin denir. Bu şerefli insanların itikadına, Ehl-i sünnet vel-cemaat mezhebi denir. Bu mezhep, iman, inanış mezhebidir. Selef-i salihinin, yani Eshab-ı kiram ile Tabiin-i izamın imanları hep aynı idi. İnanışları arasında hiç fark yoktu. Şimdi yer yüzünde bulunan müslümanların çoğu, Ehl-i sünnet mezhebindedirler. Yetmişiki sapık bid’at fırkalarının hepsi ikinci asırdan sonra ortaya çıktı. Bunların bir kısmının kurucuları daha önceden yaşamış iseler de, kitaplarının yazılması ve toplu olarak ortaya çıkmaları ve Ehl-i sünnete karşı baş kaldırmaları Tabiin-i izamdan sonra oldu.
Diğer
Selefî'lik Cereyanı -2
Selefî'lik Cereyanı -1
Selefilik nedir ? Selefi mezhebi diye bir mezhep varmıdır...!
Selefiyecilik nedir
Sual: Selefiyecilik nedir? Selefiye mezhebi diye bir mezhep var mı?
CEVAP
Selefiyecilik, vehhabiliğin kamufle adıdır. Vehhabiler, bu isim altında kendilerini gizliyorlar. Hatta kendilerine hakiki ehl-i sünnet anlamında Ehl-i sünneti hassa diyorlar.
Selef, önceki demektir. Istılahta Sahabe ve Tabiine Selef veya selef-i salihin denir. Selef-i salihinin yolunda bulunan müslümanlara (Ehl-i sünnet) denir. Ehl-i sünnet olmayıp, Ehl-i sünnet âlimlerinin nasslarda açık bildirilmemiş olan ahkamdaki ictihadlarını beğenmeyen ve bu manası açıkça anlaşılamayan nassları yanlış tevil ederek, anladıklarını Selef-i salihinin yolu olarak savunan sapıklara Selefiye denir. Selefin mezhebi vardır, selefiye mezhebi diye bir şey yoktur. Selefin mezhebi ise ehl-i sünnet vel cemaattir.
Ehl-i sünnet itikadından ayrılan bazı din adamları Selefiyye adını verdikleri sapık bir yol tutmuşlardır.
Bunun itikadda mezhep olduğunu söyleyip, kitaplarında yazmışlardır. Halbuki İslamiyet’te Selefiye mezhebi diye bir şey yoktur. Ehl-i sünnet âlimleri böyle bir şey bildirmemişler ve kitaplarında asla yazmamışlardır.
İslamiyet’te Selef-i salihin mezhebi, yani Ehl-i sünnet mezhebi vardır. Selef-i salihin; hadis-i şerif ile methedilen, övülen ilk iki asrın müslümanlarıdır. Yani Selef-i salihin, Eshab-ı kiram ve Tabiine verilen isimdir. Bu şerefli insanların itikadına Ehl-i sünnet vel-cemaat mezhebi denir. Bu mezhep, iman, inanç mezhebidir. Eshab-ı kiramın ve Tabiin-i i'zamın imanları hep aynı idi, inançları arasında hiçbir fark yoktu.
İmam-ı Gazali hazretleri İlcam-ül-avam kitabında; "Bu kitapta itikad fırkalarından Selef mezhebinin hak olduğunu bildireceğim. Bu mezhepten ayrılanların bid’at sahibi olduklarını anlatacağım. Selef mezhebi demek, Eshabın ve Tabiinin itikadları demektir..." buyurarak Selef mezhebi demenin, Ehl-i sünnet vel-cemaat mezhebi demek olduğunu açıkça bildirmiştir.
Mısır'daki Ezher Üniversitesinden mezun üstad ibni Halife Alivi Akıdet-üs-selefi vel-halef adlı kitabında şöyle yazmıştır:
"Ebu Zehra Tarih-ül-mezahib-il islamiyye kitabında yazdığı gibi, hicretin dördüncü asrında, Hanbeli mezhebinden ayrılan bazı kimseler, kendilerine Selefiyyin ismini verdiler. Hanbeli mezhebi âlimlerinden Ebu'l-Ferec ibni Cevzi ve diğer âlimler bu selefilerin, Selef-i salihinin yolunda olmadıklarını, bid’at ehli, mücessime fırkasından olduklarını bildirerek, bu fitnenin yayılmasını önlediler. Daha sonra yedinci asırda, ibni Teymiye el-Harrani bu fitneyi tekrar alevlendirdi. Kendilerine Selefiye ismini takanlar, ibni Teymiye’yi kendilerine imam bildiler.”
İbni Teymiye, Hanbeli mezhebinde olarak yetişti. Yani Ehl-i sünnet idi. Fakat sonradan kendi aklına uyarak, sapık görüşler ortaya attı. Ehl-i sünnet itikadından ve dolayısı ile Hanbeli mezhebinden ayrılıp uzaklaştı.
Kendi başına ayrı bir yol tutup, tuttuğu bu sapık yolda sürüklenip gitti. Kendine tâbi olanları da saptırdı. Ona tâbi olanlar onun bu yoluna selefiye dediler. Bu hususu derinlemesine araştırıp, incelememiş ve kaynakları iyi anlayamamış olan bazıları Ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarındaki "Selef” ve "Selef-i salihin" ifadelerini değiştirerek, Selefiye şeklinde nakletmişler ve yazmışlardır. İtikadda Selefiye diye bir mezhep yoktur. Peygamber efendimizin hadis-i şerifte fırka-i naciyye, kurtuluş fırkası olarak bildirdiği tek bir itikad mezhebi vardır. O da Ehl-i sünnet vel-cemaat mezhebidir, imam-ı Matüridi ve imam-ı Eşari bu mezhepte iki itikad imamıdır ve bu mezhebi yaymışlardır.
İmam-ı Matüridi ve imam-ı Eşari hazretleri ayrı bir mezhep kurmamışlar, Eshab-ı kiramın, Tabiinin, dört mezhep imamının ve sonra Ehl-i sünnet âlimlerinin nakil ve tevatür yolu ile bildirdikleri iman ve itikad bilgilerini açıklamışlar, anlaşılmasını kolaylaştırmak için kısımlara bölmüşler ve herkesin anlayabileceği şekilde yaymışlardır. Bunlardan imam-ı Eşari, imam-ı Şafi hazretlerinin talebe zincirinde bulunmaktadır. İmam-ı Matüridi ise imam-ı a’zam hazretlerinin talebe zincirindedir.
Ehl-i sünnet itikadının açıklamasında bu iki imam meşhur olmuş, yaşadıkları zamanlarda itikadda doğru yoldan ayrılmış sapıkların ve yunan felsefesinin bataklıklarına saplanmış maddecilerin bozuk düşüncelerine karşı Ehl-i sünnet vel-cemaat itikadını izah etmekte, bazı bakımlardan farklı usuller takip etmişlerdir. Daha sonraki asırlarda gelen Ehl-i sünnet âlimleri, bu iki imamın koyduğu usullere uyarak, Ehl-i sünnet itikadını nakletmişlerdir.
Ehl-i sünnetin reisi ise imam-ı a’zam Ebu Hanife hazretleridir. İmam-ı a’zam Ebu Hanife hazretleri, fıkıh bilgilerini toplayarak, kısımlara, kollara ayırdığı ve usuller, metotlar koyduğu gibi, Resulullahın ve Eshab-ı kiramın bildirdiği itikad, iman bilgilerini de topladı ve yüzlerce talebesine bildirdi. Talebesinden, ilm-i kelam, yani iman bilgileri mütehassısları yetişti. Bunlardan imam-ı a’zamın talebesi olan imam-ı Muhammed Şeybani'nin yetiştirdiklerinden, Ebu Bekri Cürcani dünyaca meşhur oldu. Bunun talebesinden de, Ebu Nasır-ı Iyad, kelam ilminde, Ebu Mensur-i Matüridi'yi yetiştirdi. Ebu Mensur, imam-ı a’zamdan gelen kelam bilgilerini kitaplara yazdı. Doğru yoldan sapmış olanlarla mücadele ederek, Ehl-i sünnet itikadını kuvvetlendirdi ve her tarafa yaydı.
İmam-ı Eşari de, imam-ı Şafii'nin talebesi zincirinde bulunmaktadır. Bu iki büyük imam, Eshab-ı kiram, Tabiin ve Tebe-i tabiinin bildirdiği itikad ve iman bilgilerini açıklamışlar, kısımlara bölmüşler, herkesin anlayabileceği bir şekilde yaymışlardır. İmam-ı Eşari ve imam-ı Matüridi hazretleri, hocalarının müşterek mezhebi olan Ehl-i sünnet vel-cemaattan dışarı çıkmamışlar, ayrı bir mezhep kurmamışlardır.
ALİMLERİN SÖZÜNÜ KABUL ETMEYENLERE REDDİYE -2
İLİM VE ALİMİN KIYMETİ HAKKINDA BAZI HADİSİ ŞERİFLER
4078
- Ebu'd-Derda radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm'ın şöyle dediğini işittim: "Kim bir ilim öğrenmek için bir yola
sülûk eder/giderse Allah onu cennete giden yollardan birine dahil etmiş demektir.
Melekler, ilim talibinden memnun olarak kanatlarını (üzerlerine) koyarlar.
Semavat ve yerde olanlar ve hatta denizdeki balıklar âlim için istiğfar
ederler. Âlimin âbid üzerindeki üstünlüğü dolunaylı gecede kamerin diğer
yıldızlara üstünlüğü gibidir. Âlimler peygamberlerin vârisleridir. Peygamberler,
ne dinar ne dirhem miras bırakırlar, ama ilim miras bırakırlar. Kim de ilim
elde ederse, bol bir nasib elde etmiştir."
Ebu
Davud, İlm 1, (3641); Tirmizi, İlm 19, (2683); İbnu Mace, Mukaddime 17, (223).
4088
- Hz. Ebu Hüreyre radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm buyurdular ki: "Kim, bir ilimden sorulur, o da bunu ketmedip
söylemezse (Kıyamet günü) ateşten bir gem ile gemlenir."
Ebu
Davud, İlm 9, (3658); Tirmizi, İlim 3, (2651).
4089
- Sehl İbnu sa'd radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm buyurdular ki: "Vallahi, senin hidayetinle bir tek kişiye hidayet
verilmesi, senin için kıymetli develerden müteşekkil sürülerden daha
hayırlıdır."
Ebu
Davud, İlm 10, (3661); Buhari, Ashabu'n-Nebi 9; Müslim, Fedailu'l-Ashab 34,
(2046).
4096
- İbnu Mes'ud radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm buyurdular ki: "Benden bir şey işitip onu (artırıp eksiltmeden)
işittiği şekilde başkasına ulaştıran kimsenin (Kıyamet günü) Allah yüzünü taze
kılsın. Zira, kendisine ulaştırılan öyleleri var ki, bizzat işitenden daha iyi
kavrar."
Tirmizi,
İlm 7, (2658).
4097
- Abdullah İbnu Amr İbni'l-As radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Bir ayet bile olsa benden başkasına
götürün. Beni İsrail (hikâyelerin)den de rivayet edin, bunda bir mahzur yok.
Ancak kim bile bile bana yalan nisbet ederse cehennemdeki yerini
hazırlasın."
Buhari,
Enbiya 50; Tirmizi, İlm 13, (2671).
4099
- Ebu Hüreyre radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah aleyhissalâtu
vesselâm'dan iki kap ilim hıfzıma aldım. Bunlardan birini aranızda neşrettim.
Ama diğerini söyleyecek olsam şu gırtlağımı kesersiniz."
Buhari,
İlm 42.
4108
- İbnu Amr İbni'l-As radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Allah ilmi (verdikten sonra),
insanların (kalbinden) zorla söküp almaz. Fakat ilmi, ülemayı kabzetmek
suretiyle alır. Ülema kabzedilir, öyle ki, tek bir alim kalmaz. Halk da
cahilleri kendine reis yapar. Bunlara meseleler sorulur, onlar da ilme
dayanmaksızın (kendi reyleriyle) fetva verirler, böylece hem kendilerini hem de
başkalarını dalâlete atarlar."
Buhari,
İlim 34, İ'tisam 7; Müslim, ilm 13, (2573); Tirmizi, ilm 5, (2654).
4109
- Ebu'd-Derda radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm
ile beraberdik. Gözünü semaya dikti. Sonra: "Şu anlar, ilmin insanlardan
kapıp kaçırıldığı anlardır. Öyle ki, bu hususta insanlar hiçbir şeye muktedir
olamazlar!" buyurdular.
Ziyad
İbnu Lebid el-Ensari araya girip: "Bizler Kur'an'ı okuyup dururken ilim
bizlerden nasıl kapıp kaçırılır? Vallahi biz onu hem okuyacağız, hem de
çocuklarımıza, kadınlarımıza okutacağız!" dedi. Resulullah da:
"Anasız kalasın, ey Ziyad, ben seni Medine fakihlerinden sayıyordum. (Bak)
işte Tevrat ve İncil, yahudilerin ve nasranilerin elinde, onların ne işine
yarıyor (sanki onunla amel mi ediyorlar)?" buyurdu. Cübeyr der ki:
"Ubade İbnu's-Samit radıyallahu anh'a rastladım. Kardeşin Ebu'd-Derda ne
söyledi, işittin mi? dedim. Ve ona Ebu'd-Derda'nın söylediğini haber verdim.
bana: "Ebu'd-Derda doğru söylemiş, dilersen kaldırılacak olan ilk ilmin ne
olduğunu sana haber vereyim: İnsanlardan kaldırılacak olan ilk ilim huşu'dur.
Büyük bir câmiye girip huşu üzere olan tek şahsı göremiyeceğin vakit
yakındır!" dedi."
Tirmizi,
İlm 5, (2655).
4110
- Ömer İbnu Abdilaziz rahimehullah'dan nakledildiğine göre, (Medine valisi) Ebu
Bekr İbnu Hazm'a şöyle yazmıştır: "Bak, Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın
hadisinden ne varsa yaz. Zira ben, ilmin kaybolmasından ve ülemanın gitmesinden
korkuyorum. Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın hadisinden başka bir şey kabul
etme. Alimler ilmi yaysınlar, ilim için (herkese açık yerlerde) halkalar teşkil
etsinler, ta ki bilmeyenler de böylece öğrensin. Zira ilim, gizli kalmazsa
helak olmaz."
Buhari,
İlm 34.
6021
- Muaz İbnu Enes'in babası anlatıyor: "Resülullah aleyhissalâtu vesselâm
buyurdular ki: "Kim bir ilim öğretirse ona bu ilimle amel edenlerin sevabı
vardır. Bu amel edenin ücretini eksiltmez."
6022
- Ebu Katâde babasından naklediyor: "Resülullah aleyhissalâtu vesselâm
buyurdular ki: "Kişinin (öldükten sonra) geride bıraktıklarının en
hayırlısı şu üç şeydir: "Kendisine dua eden salih bir evlad, ecri
kendisine ulaşan bir sadaka-i cariye, kendinden sonra amel edilen bir ilim.
6024 - Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor:
"Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Sadakanın en
üstünü, kişinin bir ilim öğrenip sonra da onu müslüman kardeşine öğretmesidir."
6034
- Hz. Câbir radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah aleyhissalâtu vesselâm
buyurdular ki: "Bu ümmetin sonradan gelenleri önce gelenlerine lânet
ettiği vakit, kim bir hadisi söylemez, ketmederse, Allah'ın indirdiğini
ketmetmiş (gizlemiş) olur."
6035
- Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm
buyurdular ki: "Kim bir ilimden sorulur, o da bunu gizlerse, Kıyamet günü
ateşten bir gem ile gemlenir."
6036
- Ebu Sa'îdi'I-Hudrî anlatıyor: "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm
buyurdular ki: "Kim insanların dini işlerinde Allah'ın faydalı kıldığı bir
ilmi gizlerse, Allah, Kıyamet günü onu ateşten bir gem ile gemler."
Buhari ve diğer sahih hadis kitaplarından derlediğimiz şu
rivayetler alimlerin ne kadar kıymetli
olduğunu ifade eder. Kıymetli olanların sözü de kıymetli olur. O halde
alimlerin önüne geçmek sanki Allah ve resulünün önüne geçmek gibi olacağından,
haddimizi bilerek ilim ehlinin sözlerine itibar etmek lazımdır. Ancak her Müslümanın
tabi olacağı alim aynı olmaz, tutacağı yol –mezheb- bir olmaz. Bu yüzden her
çeşit insanın hallerine uygun olan mezhebler İslam aleminde uygulanmış ve ortak
noktada cem olunarak 4 mezhebte icma olmuştur. Zira bunların dışına çıkılması
mutlaka heva yoluna girmek olacaktır.
Bizler gerçekten ehli sünnet itikadında olan bütün alimleri
ve Allah dostlarını severiz kabul ederiz. Uygulamada mensub olduğumuz mezheb ve
meşrebi yaşamaya çalışırız.
Alimlere dil uzatmak, söz atmak çok kere kişinin imansız kalmasına
sebeb olur, zira söz atan kişi ilimden nasibsiz ise nereyi tenkit edeceğini
bilemez ve haddi aşar. Alimlerin arasındaki ilmi münazara ve ihtilaflar hadisi
şerifin beyanına göre zaten rahmettir. Bu rahmeti anlamayanlar için iş zahmet
olur, artık doğru olduğunu bildiği meseleleri bile kabullenemez…
ALİMLERİN SÖZÜNÜ KABUL ETMEYENLERE REDDİYE - 1
<<<Değerli Hocam! Ben, hiçbir alimin sözünün delil
olmayacağını söylüyorum. "
Malumunuz üzere, alim denilen kişilerin tamamı insandır ve birer beşerdir. Hata
yapma ihtimalleri vardır. >>>
Yukarki sözü söyleyen kişi -Mehmet Dağdelen- kendinin edille-i erbaaya tabi
olduğunu söylemişti. Şimdi Allahın izniyle edille-i erbaadan olan bir takım delillerle alimlerin
konumunu, ümmet için ne kadar önemli olduklarını, onların sözünün değerini tabi
olunup olunmamasının neticelerini incele meye gayret
edeceğiz...Muvaffakıyyetimiz Yüce Rabbimizdendir.
Euzü billah, bismillah, yüce Allahımız kitabında şöyle buyuruyor:
"Allaha, Resulüne ve sizden olan emir sahiplerine itaat
edin...." (Nisa:59)
Bu ayetin tefsirinde kurtubide şu açıklama var:
Ululemrin Kimliği:
Câbir b. Abdullah
ile Mücahid der ki: "Emir sahipleri (ululemr)" denilen kimseler,
Kur'ân ve ilim ehli olan kimselerdir. Mâlik (Allahın rahmeti üzerine olsun) in
tercihi de budur. ed-Dahhak'ın şu sözü de buna yakındır: Yüce Allah bununla,
fukahayı ve din alimlerini kastetmektedir. Mücahid'den, burda sözü geçenlerin,
özel olarak Peygamber (sav)'ın ashabı olduğunu söylediği nakledilmiştir.
Semerkandi Tefsiri:
îslâm bilginleri ulû'l-emir mevzuunda farklı görüşler ileri sürmüşlerdir Belli
başlıcaları ise şunlardır: lmâm-ı Kelbî ile imam- Mukatil, ulû'l-emrin ordu
komutanları olduğunu söylemiştir, lmâm-ı Dahhâk ise, din bilginleri ve
fakihlerdir demiştir.
Büyük Kuran tefsiri:
Tefsir âlimlerinden bâzıları «Ululemr»den maksat, din bilginleridir, dediler.
Çünkü Cenab-ı Hak, başka bir âyette bu tabiri din bilginleri için kullanarak
buyurmuştur: «Eğer onu Rasulüllah'a ve kendilerinden olan ululemr'e
götürsey diler, muhakkak ki, onlardan istinbat edebilenler onu bilecekti...»
(En-Nisa: 83).
ulul emriden idareciler kasdedilmiştir itirazına karşı Fahruddin Razi'nin
açıklaması:
Bu sorulara şu şekilde cevap verilir: Sahabe ve Tabiînden bir
cemaatin, Hak Teâlâ'nın, 'Ve sizden olan emir sahiplerine de... "sözünü,
"alimler" anlamına hamletmiş olduklarında hiçbir şüphe yoktur.
Binâenaleyh biz, bundan murad, "Ehl-i hail ve'l-akd" kimselerden olan
alimlerdir." dediğimizde, bu görüş, ümmetin görüşlerinin dışında olan bir
görüş olmaz. Aksine bu, onların görüşlerinden birisini tercih ve o görüşü kesin
bir delille tashih olmuş olur. İşte böylece, birinci sual bertaraf edilmiş
olur.
Nisa 83 ayeti kerime:
«Eğer onu Rasulüllah'a ve kendilerinden olan ululemr'e götür seydiler,
muhakkak ki, onlardan istinbat edebilenler onu bilecekti...» (En-Nisa: 83).
Kurtubi:
"Halbuki
bunu Rasûlüne veya içlerinden emir sahiplerine döndürmüş olsalardı" yani,
Peygamber (sav)!ın kendisi, yahut emir sahipleri olan kimseler bunu söyleyip
açıklayıncaya kadar kendileri bunu dillerine dolayıp açıklamamış olsalardı...
Emir sahipleri; el-Hasen, Katade ve başkalanndan, ilim ve
fıkıh sahibi kimselerdir diye nakledilmiştir.
TEfsirul Hadis:
2- Onların üzerine böyle bir durumda
meseleyi Nebi (s)'ye veya kendilerindeki ilim sahibi kişilere götürmeleri ve
onların bu mesele hakkında maslahata göre vereceği kararları beklemelerinin
gerekliliği beyan edilmektedir.
Bu
açıklamalar tefsir tercümeleri sitesinde ilgili ayetlerde daha teferruatıyla
mevcuttur.
Bunların
özü, işi bilen allimlerin sözünün Allah katında değerli ve itibar edilir
olduğudur. Onların sözü yabana atılmaz. onların sözü varken sonra gelenler ona
muhalif bir şey söylemeye cesaret edemezler, zaten mezhebler de böyle olmuş ve
asırlarca devam eden ilim silsilesiyle mezheblerin teferruatı yerleşmiştir.
Alimlerin
sözünün delil olmayacağını iddia etmek, aslında icma ve kıyası da inkar
demektir. O halde dört delili kabul ediyorum demekle aslında kabul edilmediği
anlaşılmış oldu, yani şartlı kabulleri var, kendi takip ettiği alimlerin sözü
onlar için delildir, başka alimler delil olmaz. Bu dediğimizi şu ifadeleri de
ortaya koyar: <<Hocaları kendilerine selef alimlerinin şu sözünü
söylermiş: Alimlerin sözü delil olmaz, delillendirmeye muhtaçtır>>
gibi...
Bu
tavsiyenin asıl hedefi, talebelerin zihninde yerleşmiş mezheb imamlarının
müçtehitlerin sözlerinin itiraz edilmezliği anlayışını değiştirerek onların da
sıradan bir insan gibi olduklarını, hata yapabileceklerini, beşer olduklarını
kafalarına sokmak, böylece yeni müçtehitleri -müçtehit taslaklarını-
yetiştirmek ve islam alemine yeni bir yön vermektir.
Bu dar
anlayışın ve zararlı cereyanın evvelden beri sinsi sinsi devam ettiği ve
şimdilerde artık meydanı boş bulup iyice ayyuka çıktığı herkesçe malumdur.
Ancak Allahu teala her yüz yıl başında bir müceddid gönderip dinini muhafaza
eder, sokulan bid'atleri ve saptırmaları def ederek dinini muhafaza eder....
Vakit buldukça devam edeceğiz.....
UĞURSUZLUK İNANCI
Efendimiz sallallahü aleyhi vesellem
cehaletten doğan ne kadar alışkanlık ve adet varsa hepsi ile mücadele ederek
onları imha etmiştir. Herhangi bir şeyi uğursuz saymak, Efendimiz peygamber
olmadan evvel, cehaletin zirvede olduğu cahiliye devrinin adetlerindendi. Bu
yüzden kimileri yalnız başına terk edilir, kimi hayvanlar başı boş bırakılır ve
kimi işler de yarım kalırdı. Bazen buna sebep olan şey bir kuşun ötmesi, bazen
bir şeyin ansızın düşüp kırılması veya ölmesi yahut isminin çirkin olması gibi
olayla alakası olmayan sıradan şeylerden başkası değildi. Aynı şekilde her hangi bir sayının veya günün uğurlu veya uğursuz kabul edilmesi de cahiliye adetlerindendir.
Daha Fazla İçerik...
Sayfa 2 - 6
